Hasat Dergisi Hasat Dergisi
İlgili haberler
Anadolu topraklarında 3800 endemik bitki bulunuyor. Bu alanda birincil 5 ülkeden biriyiz. Zade Vital’in 4’üncü kuşak temsilcisi Kadir Taha Büyükhelvacıgil bu zenginliği, “Elimizdeki bu servetle dünyada büyük oyuncu olabiliriz ama farkında değiliz” sözleri ile tanımladı.
Bu bitkilerin tıbbi anlamda büyük değeri var. Büyükhelvacıgil, tarım politikalarının yetersizliği sebebiyle bu hammaddelerin milyar dolarlık endüstriler yaratabilecekken çok ucuza ihraç edildiğini söyledi ve çarpıcı bir misal verdi: “Alman bir şirket, bitki ekstrelerini İzmir’deki bir çiftçiden 5 dolara alıyor, logosunu koyup, hiçbir operasyon yapmadan 70 dolara satıyor. Bu ürünü 70 dolara Türk şirketler de alıyor. Bu katmadeğeri, bu topraklara kazandırmak zorundayız.” Zade Vital Genel Müdürü Büyükhelvacıgil tıbbi bitkilerin çiftçimiz için nasıl bir fırsat yarattığını anlattı…
Kadir Taha Büyükhelvacıgil
– Salgınla önleyici tıp öne çıktı. Burada nasıl bir trend görüyorsunuz?
Bugün anlaşıldı ancak hastalığın maliyeti fazla pozitif. Pandemiyle çörek otu yağına büyük bir istek artışı oldu. Tedavi protokolünde bulunan C vitamini ürünlerine ve kara mürver ürününe alaka fazla arttı.
– Çörek otu yağını nasıl üretiyorsunuz?
Ege Üniversitesi işbirliği ile yerli tohumlarla Menemen’de çiftçiye alım garantili imal yaptırıyoruz. Üniversite sanayi işbirliği ile iyi tarım yapıyoruz. Daha yüksek değer ödeyerek fakat doğru tohumu ürettiriyor, bunu katma kıymetli bir ürüne dönüştürüyoruz. Konya ve civarında yerli tohumlar yetiştiriyoruz. Sarı kantaronu Denizli’de, kudret narını Çeşme’de yetiştiriyoruz.
BU BİR EKOSİSTEM
– Kara mürver Türkiye’de yetişiyor mu?
Ege’de fazla da hoş yetişiyor. 2015 yılında çiftçilere imal yaptırmaya başladık ve çiftçiye yardım verince neler kazanılabileceğini gördük. Pandeminin ilk günlerinde cümbür cemaat ithalat için sıra beklerken biz çiftçimize yüzde 25 pozitif ödeyerek hammadde elde ettik. Bu bir ekosistem. Çiftçiniz para kazanmadan siz de kazanamazsınız. Çörek otunun kilo fiyatı 7 liradan başladı, 40 liraya geldi. Bize üretim yapan çiftçiler Audi’ye biniyor bugün.
Çörek otu yağının tıbbi etkileri ile ilgili yayınlanmış 600’ü aşkın makale bulunuyor. Kara mürver de bağışıklığı dengeleme yolunda önleyici tıbbın başvurduğu esas bitkilerden biri haline gelmiş durumda.
– Çiftçi tıbbi bitkiyle iyi para kazanıyor yani?
Evet ve bunu katma değerle sağlıyoruz. 7 kıtada 15 ülkeye ürün gönderiyoruz. ABD’de çörek otunu yağının 54 gramını 29 dolara satıyoruz. Çörek otuyla, kara mürver ile zengin olan çiftçimiz var bugün.
Bu 3 milyon çiftçi nerede?
“Son 12 yılda Türkiye’deki çiftlik sahibi sayısı yüzde 45’e yakın azaldı. Büyük bir istihdam kaybı; 7 milyondan 3 milyona düşmüş çiftçi sayımız. Bu 3 milyon çiftlik sahibi nerede? İşsizliği, adli olaylardaki artışı iyi anlamak için buraya bakmak lüzum. Türkiye’nin bir tarım ülkesi olduğunu unutmamalıyız. Bunu kaybetmişiz, ayrım etmeden. Çiftçiye destek koşul. Mustafa Kemal Atatürk 100 yıl önce koymuş bu hedefi bize aslında, keşke bu kayıp yaşanmasaydı.”
Kore, ginseng ile 50 milyar $ yarattı
– Endemik farklılık nasıl bir fırsat yaratıyor?
Bir tek misal vereyim: Kore ginseng diye bir bitki var. Ginseng bitkisini Kore böylece bir sahiplenip markalaştırmış ancak, dünyada hesaplı büyüklüğü 50 milyar dolar. Akıllarda Kore olmadı mı bu ürünün bir faydası olmadığı belirlenmiş ve Kore yalnızca bir bitkisi ile 50 milyar dolar layık yaratıyor.
