Ay çekirdeğinin fiyatlarından Bakanlarımızın haberi var mı?
Serkan AĞAOĞLU
22 Şubat 2019
çevre, Dünya, Ekonomi, Genel, Haberler, Tarım, tarım müdürlükleri, tarım ve orman bakanlığı
493 görenler
Türkiye’de üretilen çerezlik ayçiçeğinin fiyatının daha uygun olmasına rağmen Çin’den ayçiçeği ithal etmenin anlaşılır bir durum olmadığına dikkat çeken CHP Niğde Milletvekili Gürer, “Tarım Bakanının, Ticaret Bakanının Çin’den getirilen çerezlik ay çiçeğinin, yerli ürünün iki katına tezgâhlarda satıldığından haberi var mı? Bu ithalatı kimler yapıyor? Bundan kimler vurgun vuruyor? Yerli üreticinin ürettiği ayçiçeği değer bulamazken, Çin’den getirilen ithal ayçiçeğinin iki katına satılmasının önü neden açılıyor?” tepkisinde bulundu.
CHP Milletvekili Gürer, “Bu ithalattan kimler vurgun vuruyor, Tarım Bakanının, Ticaret Bakanının ithal ayçiçeğinin, yerli ay içeceğinden iki kat fazla fiyatla satılmasından haberi var mı?” diye sordu.
YERLİ 10 LİRA, İTHAL 20 LİRA…
CHP Milletvekili Gürer, yerli ayçiçeğinin piyasada 10 ila 13 lira arasında satılırken, Çin’den getirilen ayçiçeğinin 20 liraya piyasaya sürüldüğünü belirtti. Gürer: “Yerli üretici 2 yıldır ürününü satamamıştır. Tüccar ise aldığı ürünü pazarlayamamıştır. Bu yıl çiftçi artık ürünü ekip ekmeme konusunda kararsızdır. Bu arada Çin ayçiçeğinin bağımlılık yaptığı iddiaları vardır. Araştırıldı mı? GDO konusunda incelendi mi? Neden Türkiye çiftçisine tüketici talebine uygun tohum verilmiyor? Bu işten vurgunu kimler vuruyor? Tarım işte böyle bitiriliyor” dedi.
Gürer, Tohumu çiftçinin 20-22 TL’den aldığını ve dekarda 150 ile 200 kg ürün alındığını belirterek, “Dönemde kilosu 4,5 liradan başlayıp 2 liradan üreticiden tüccara satış fiyatı düştü. Tüccara ürün satan birçok üretici halen parasını alamadı. Çin’den getirilen ayçiçeği şu an 20 TL’ye en küçük marketlerde sattırılıyor. Yerli ay çiçeği 10-15 TL’den satılıyor ama talep düşük. Bu soruna Ticaret ve Tarım Bakanı ile iktidar çözüm üretmelidir. Yerli üretimin yok edilmesi önlenmelidir” dedi.
ALTINDA YATAN NEDENLER ARAŞTIRILMALI
İthalatın, üretilen ürünün maliyetinin düşürülmesi amacıyla yapılması gerektiğini söyleyen Gürer, ancak ithal edilen çerezlik ayçiçeğinin, yerli ürünün iki katına fiyatla satılmasın altında yatan nedenlerin belirlenmesi gerektiğini ifade etti.
TARIMI BÖYLE BİTİRDİLER
Türk tarımının içinde bulunduğu durumu en iyi şekilde özetleyen bu olumsuz tablonun, aynı zamanda Türk tarımının nasıl bitirildiğine somut bir örnek olabileceğini belirten Gürer, “Konya, Aksaray ve Niğde’de çiftçilerle konuştum. Bu gittiğim Anadolu illerinin bazılarında acı bir tablo ile karşılaştım. İthal edilen çerezlik ayçiçeğinin yerli ürünün iki katına fiyatla satılması hem üreticinin mağdur olmasını hem de ayçiçeği ile ilgili kurulan tesislerin kapanmasına neden olmuş” dedi.
BAKANLARIN FAHİŞ FİYATLARDAN HABERİ VAR MI?
Türkiye’de üretilen çerezlik ayçiçeğinin fiyatının daha uygun olmasına rağmen Çin’den ayçiçeği ithal etmenin anlaşılır bir durum olmadığına dikkat çeken CHP Niğde Milletvekili Gürer, “Tarım Bakanının, Ticaret Bakanının Çin’den getirilen çerezlik ay çiçeğinin, yerli ürünün iki katına tezgâhlarda satıldığından haberi var mı? Bu ithalatı kimler yapıyor? Bundan kimler vurgun vuruyor? Yerli üreticinin ürettiği ayçiçeği değer bulamazken, Çin’den getirilen ithal ayçiçeğinin iki katına satılmasının önü neden açılıyor?” diye sordu.
İTHALATIN ÖNÜ NEDEN AÇILDI?
Pancar için kota uygulaması başladıktan sonra Kayseri-Yeşilhisar, Aksaray, Elbistan ve Denizli gibi yörelerde ayçiçeğine yönelin çiftçinin, bu üründen gelir elde etmeye başladığı bir dönemde, ithalatının önünün açılmasının da dikkat çekici olduğuna işaret eden Gürer, “Ayçiçeği kuruyemiş sektörünün lokomotif bir ürünüdür. 2017 yılında 164 bin rekolteye ulaşmış ve bunun 22 bin tonu ihraç edilmiştir. Bu üründen gelir elde edilmeye başlanmasıyla birlikte, ayçiçeği ile ilgili tesisler kurulmuştur. Son yıllardan Çin’den ithal edilen ve yerli ürünün iki katına fiyatla satılan ayçiçeğinin piyasaya hakim olmasıyla birlikte bu tesisler de kapanmaya başlamıştır” şeklinde konuştu.
YERLİ ÜRÜN NEDEN BENİMSENMİYOR?
Çin’den getirilen çerezlik ayçiçeğinin 20 liraya satılırken, yerli ürünün 10 liradan piyasaya sürüldüğünü vurgulayan Gürer, “Geçen yıl üretici çerezlik ay çiçeğini 2 lira ila 3.5 lira arasından sattı. Ürün tüketiciye 10 liraya kadar ulaştı. Yerli ürün 10 liraya, Çin’den gelen ürün ise 20 liraya satılıyor, yerli ürün neden benimsenmedi? O zaman Çin’de üretilen ayçiçeğinin tohumu getirilsin ve tohum konusunda çiftçiye eğitim verilsin. Çin’in ayçiçeğine benzer siyah çerezlik çekirdek Erzurum’da yetiştirildi. Onun fiyatı da ithal ayçiçeğinden düşük. Bunun GDO’suya oynandığı yönünde iddialar var. Yaşanan sorunların bilinmesi önemli” şeklinde konuştu.
ÜRETİM ALANLARI DARALIYOR
Bu şartlarla üreticinin yeni dönemde ayçiçeği ekmesinin mümkün görünmediğine dikkat çeken Gürer, 2015 yılında 1 milyon 163 bin 224 dekar alanda 180 bin 700 ton ürün elde edildiğini, 2017 yılında ise 9821 bin 241 dekar alanda 164 bin 385 ton ürün üretildiğini hatırlattı.
ÜRETİCİ KÜFLENİR KORKUSUYLA TÜCCARA UCUZA SATIYOR
Tüccarın Çin’den ayçiçeği ithal edilmesi nedeniyle yerli ürünü almadığını, yerli üreticilerin ise ürünlerini depolama alanı bulunmadığı için küflenir korkusuyla tüccarın istediği fiyattan satmak zorunda kaldığını belirten Ömer Fethi Gürer, “Hangi köye gitsem, çiftçi mağduriyetini ve sorunlarını anlatıyor. Çin’den getirilen ürünler piyasaya sürülüyor. Neden tüketicinin damak tadına ulaşması için gerekli tohum ile üretim için girişim yapılmıyor?” dedi.
BUNUN NERESİ SIR?
Gürer, Ticaret Bakanının, fahiş fiyatla ürün satanların sıkı takibe alındığı yönündeki açıklamalarını da hatırlatarak, “Bakanlığın ayçiçeği konusunda ne yaptığını merak ediyorum” ifadelerini kullandı.
Ülkemizde daha uygun fiyata çerezlik ayçiçeği üretilirken, neden Çin’den ayçiçeği ithalatına gerek duyulduğuna anlam veremediğini belirten Gürer, “Bakanlara bunu kim ithal ediyor diye soruyoruz, ‘Ticari sır’ diyorlar. Bunun neresi sır? Türkiye’de ayçiçeği daha ucuzken neden ithal edilir? Bu anlaşılır bir durum değildir” şeklinde konuştu.
DESTEKLEMELER YETERSİZ
Ayçiçeğinden 26 bin lira gideri olan bir üreticiye 3 bin lira civarında destek uygulandığını belirten Gürer, 220 dekar alanda üretim yapan bir üreticinin sadece gübreye 13 bin lira ödediğini ve desteklemelerin yetersiz olduğunu anlattı.
LOKOMOTİF ÜRÜN
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer “Uzun yıllardır kuruyemiş sektörünün lokomotif ürünü, Türk toplumunun eğlencesi olarak bilinen ay çekirdeği, özellikle pancara uygulanan kota sonrasında Kayseri, Yeşilhisar, Aksaray, Elbistan, Denizli çiftçisinin en verimli ürünü olmuştur.
2017 yılında 169 bin ton rekolteye ulaşmıştır. (22 bin tonu ihracata gitmiştir.) Bu dönemde ay çekirdeği eleme sortex sınıflandırma tesisleri kurulmuştur. Ne yazık ki 2017 yılından sonra Çin’den ithal edilen Ay çekirdeğinin piyasaya hâkim olmaya başlaması ile 1,5 milyara kurulan tesisler atıl duruma düşmüştür. İthal ürün hiçbir işleme tabi tutulmadan 20 Kg’lık kraft torbalarda hazır gelmektedir. Hem üretici, hem tüccar, hem işletme tesisileri mağdur durumdadır” dedi.