Hükümet, zeytinlerin kaderini belirleme yetkisini kendi tekeline aldı. AKP dilediği şirkete zeytinliklere sanayi tesisi yapılması ya da maden sahası için izin verecek. Türkiye 100 milyon zeytin ağacını kaybetme riskiyle karşı karşıya.
Muhalefet partileriyle zeytin üreticilerinin yoğun baskısı sonucu zeytin katliamında geri adım attığı izlenimi vermeye çalışan hükümet, tasarıya eklettiği “ancak” kelimesiyle zeytinlikleri kesip kesmeme yetkisini kendi tekeline aldı. Tasarının son haline göre zeytinliklere 3 kilometre mesafede hiçbir sanayi tesisi ya da maden sahası açılamayacak. Ancak, bu yasak hükümetin izin verdiği şirketlere işlemeyecek.
“Ancak” kelimesiyle hükümete yakın şirketlere sağlanan bu ayrıcalığa tepki gösterip tasarının görüşüldüğü komisyon salonunu terk eden Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi İcra Direktörü Mustafa Tan, “Zeytin katliamının önü ne yazık ki kapanmadı. İzin verilen şirketler dilediği kadar zeytin ağacını kesip isterse altın madeni, isterse nükleer santral, isterse de zeytinleri yok edecek türden zehirli atık saçan fabrikalar kurabilir” dedi.
Hükümetin zeytin alanlarını sanayi tesisi ve maden sahalarına açan tasarının TBMM Sanayi Komisyonu’ndaki görüşmelerinde, zeytin üreticileriyle CHP milletvekillerinin baskısı sonucu, zeytin talanının önünü açan 4 maddeden ilk 3′ maddesi iptal edildi. Tasarıda kalan 4’üncü madde ise zeytin sahaları için ölüm fermanı olarak yorumlandı.
Bu maddeye göre, zeytinlik sahaları ile bu sahalara en az 3 kilometre mesafede zeytinliklerin gelişimini ve çoğalmasını engelleyecek kimyasal atık oluşturacak, toz ve duman çıkaracak hiçbir tesis kurulamayacak. “Ancak” alternatif alan bulunmaması ve bakanlıklarca kamu yararı kararı alınan yatırımlara bu yasak uygulanmayacak. Hükümetin yatırımını kamuya yararlı gördüğü şirketler zeytinlik sahalarda 4 bin liralık ceza parasını ödeyerek diledikleri kadar zeytin ağacını kesip kimyasal atık oluşturacak, zeytinliklerin gelişimini önlemek de dahil her türlü yatırımı yapabilecekler.
Dr. Mustafa Tan,“Zeytinleri yok eden maddeler tasarıdan çıktı denildi. Baktık ki çıkmamış. 750 bin zeytin üreticisi 10 milyon vatandaş büyük şaşkınlık içinde. Zaten hiç olmayacak ilk 3 maddeyi sonradan iptal edip 4’üncü maddeyi çıkardılar. Yani ölümü gösterip sıtmaya razı etmek istediler. Eğer genel kuruldan da böyle geçerse ‘ancak’ kelimesiyle sağlanan istisna sayesinde binlerce yıllık zeytin ağaçları kesilip yerine altın madeni, çimento fabrikası hatta nükleer santral bile yapılabilir. Bunları anlatacaktık, söz verilmedi. ‘Bildiğiniz gibi yapın’ dedik çıktık. Peşini bırakmayacağız, doğruları anlatacağız” dedi.
Tasarıda yer alan kıyıların imara ve yatırıma açan madde de daraltıldı. Sadece Trabzon kıyılarında deniz doldurularak hastane ve endüstri bölgesi yapılabilecek.
Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi İcra Direktörü Mustafa Tan, zeytinliklerle ilgili tasarının üreticilerin görüşü alınmadan dayatıldığına dikkat çekerek zeytin üreticisinin bir dayatma ile karşı karşıya olduğunu söyledi. Tan, “Dayatmayla gelen bu yasanın kabul edilmesi mümkün değil. Bu ağaçları onlar mı dikti ki, söküyorlar. Zeytin, dünyaya Türkiye’den yayılmış olan yerli bir ağacımız. Son 10 yılda zeytin ağaçlarını 170 milyona çıkaran Türkiye bir anda 100 milyonunu yok ederek zeytin ağacı sayısını 70 milyona düşürebilir. Bu son derece tehlikelidir. Burada Türkiye’nin tarihi yok edilmek isteniyor” dedi.
Zeytin üreticisini ilgilendiren yasa tasarısının hazırlanması sırasında kendilerine hiçbir şekilde bilgi verilmediğini dile getiren Tan, “Biz bu sürece son anda dâhil olduk. ‘Lütfen’ davet edildik ve sizin de gördüğünüz gibi komisyonda defalarca söz istememize rağmen, 5-10 dakikalık bir görüşme fırsatı bulabildik. Mevcut yasamızın bize rağmen değiştirilmesini istemiyoruz. Yasanın değişmesi gereken maddeleri konusunda da sektör temsilcileriyle mutabakata varılmasından yanayız” diye konuştu.
CHP’li Kazım Arslan, hükümetin 4’üncü maddeyi CHP’nin ve zeytin üreticilerinin itirazına rağmen çıkardığını açıkladı. Zeytinle ilgili tartışmaların kendisini çok üzdüğünü belirten Sanayi Bakanı Faruk Özlü ise CHP ve zeytin üreticilerinin yatırım ihtiyacına baştan retçi yaklaştığını söyledi. Bakan Özlü, Arslan’ın, “Zeytinlikler dışında yatırım için yer mi bulamadınız?” sözlerine ise, “Sanayi tesisini nereye kuracaksınız, havaya mı kuracaksınız? Bir sahaya ihtiyaç var” yanıtı verdi.
sözcü