Gıda ithalatçısı ülkelerin tahıllardan bitkisel yağlara kadar temel ihtiyaç maddelerinde şişen fiyatlarla karşı karşıya kaldığı ve bu durumun gıda güvensizliğinin kötüleştiğine dair önemli bir işaret olduğu belirtildi.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre, üretim maliyetleri artması ve tedarik zincirlerinin bozulmasıyla küresel gıda ithalat faturası Haziran ayında öngörülen rakamın 128,6 milyar dolar üstünde 1,94 trilyon dolara çıkarak rekor kırdı.
Roma merkezli kurumun Cuma günü yayımladığı raporda ekonomik olarak zayıf birçok ülkenin daha fazla ödeme yapmasına rağmen daha az gıda satın alabildiği uyarısında bulundu.
FAO’nun piyasalar ve ticaret birimi konuyla ilgili, “Bunlar, gıda güvenliği perspektifinden bakıldığında, ithalatçıların artan uluslararası maliyetleri finanse etmekte zorlandıklarını gösteren endişe verici işaretler” ifadelerini kullandı.
Gıda fiyat endeksi düşmesine rağmen ithat gıda maliyeti artıyor
Örgütün gıda fiyat endeksi, emtia fiyatlarındaki düşüşün yansıması olarak yedi ay boyunca düşmesine rağmen ithal gıda maddelerine yapılan harcamalar, artmaya devam ediyor.
FAO’nun gıda ithalat faturası, meyve ve sebzelerden deniz ürünleri, kakao, çay ve baharatların yanı sıra tahıl ve et gibi içecek ve temel gıda maddelerine kadar daha geniş bir ürün yelpazesini içeriyor.
Gıda ithalatının maliyeti, esas olarak yüksek gelirli ve üst orta gelirli ülkeler tarafından yönlendirilen artışla birlikte, geçen yıl görülen tüm zamanların en yüksek seviyesini 180 milyar dolar veya yüzde 10 ile aşacağı hesaplanıyor.
Ancak bu faturadaki artışın hızı, daha yüksek fiyatlar ve güçlenen doların, ithalatçı ülkelerin satın alma gücünü aşındırarak hacimleri azaltmasıyla yavaşlaması bekleniyor.
Düşük gelirli ülkelerin gıda sevkiyatı azalırken faturaları aynı kalacak
Bir grup düşük gelirli ülkenin gıda sevkiyatının yüzde daralması beklense de toplam gıda ithalat faturasında değişiklik olmayacağı öngörülüyor. Örgüt bunun büyüyen bir erişim sorununa işaret ettiğine vurgu yaptı.
Bununla birlikte gübre, yakıt ve tohum gibi tarımsal girdiler için küresel ithalat faturasının 2021’den itibaren yüzde 48 artarak 424 milyar dolarlık rekor seviyeye ulaşması bekleniyor.
FAO artan faturalar ve güçlenen doların önümüzdeki yıl ithalatı azaltacağını dolayısıyla hem üretkenliği hem de gıda güvenliğini tehdit edeceğine dikkat çekti.