Halkbank’a olan kredi borçlarını salgın nedeniyle ödemekte zorlanan 1 milyona yakın esnafa 3 ay taksit erteleme hakkı geldi. Cumhurbaşkanı kararına göre, 1 Temmuz-30 Eylül tarihleri arasında vadesi dolduğu halde ödenmeyen Hazine destekli ucuz esnaf kredileri 3 ay süreyle yasal faiz uygulanarak ertelenecek. Gününde ödenmeyen taksit ve faiz daha sonraki taksitlere eşit miktarda eklenecek. Dolayısıyla esnafın erteleme sonrasında ödeyeceği taksitlerin tutarı yükselecek. Kredi ertelemesinden yararlanacak esnaf, yanında çalıştırdığı hiçbir personeli de kredi bitene kadar işten atamayacak. Atarsa, erteleme hakkı geri alınacak.
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren karara göre, Covid-19 salgını nedeniyle zarar gören esnafın 30 Haziran tarihinden önce Halkbank’tan kooperatif kefaletiyle ya da doğrudan aldığı Hazine destekli yaklaşık yüzde 4 faizli ucuz krediler ödeme gününden başlayarak 3 ay ertelenecek. Erteleme 1 Temmuz ile 30 Eylül 2020 tarihleri arasında vadesi dolduğu halde ödenmeyen Halkbank’ın görev zararı kapsamındaki esnaf kredilerine uygulanacak. Erteleme için esnafın bankaya başvuruda bulunması gerekmeyecek. Erteleme dönemi boyunca faiz işlemeye devam edecek. İşleyecek faiz ve ana para ile vergilerden oluşan toplam tutar, esnafın geri kalan taksitlerine bindirilerek taksit tutarları yükseltilecek. Kredisi ertelenen esnaftan, erteleme dönemi boyunca çalışan sayısını azaltmayacağına, yani işçisini işten atmayacağına dair taahhütname alınacak. İşçisini işten atan esnaf erteleme kapsamından çıkarılıp taksit borcu hemen tahsil edilecek.
EK YÜK BÜTÇEYE
Erteleme hakkı verilen esnaf kredilerinin faizi piyasa faizlerinin oldukça altında. Halkbank’ın kaynak maliyeti ile yıllık yüzde 4 civarındaki faiz arasındaki fark, görev zararı kapsamında bütçeden ödeniyor. Karara göre, yeni erteleme kararıyla oluşacak ilave zarar da yine bütçeye görev zararı yazılarak Halkbank’a ödenecek.
İLAVE UCUZ KREDİ
Yeni kararla borçları 3 ay ertelenen esnaf ve sanatkarlara, talep etmeleri halinde düşük faizli yeni bir kredi daha verilebilecek. Normalde kredi ertelemesi uygulananlara yeni kredi açılamayacağı hükmü bu dönemde geçerli olmayacak. Banka, erteleme süresi bitinceye kadar bu krediler için takip işlemi başlatamayacak.
ESNAF 3 AY SONRA TEKRAR SIKIŞIR
Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, sadece Halkbank kredileriyle sınırlı olan ve 3 ay gibi kısa bir süreyi kapsayan ertelemenin esnafın derdine çare olmayacağını, esnafın 3 ay sonra yeniden sıkıntıya düşeceğini söyledi. Ertelemenin 60 aya yayılmasını isteyen Palandöken, “Sadece Halkbank değil esnafın diğer bankalara olan borçları da Bankalar Birliği aracılığıyla bir paket dahilinde ertelenmeli. Bu erteleme paketine ayrıca esnafın SGK, vergi borçları da dahil edilmeli ki, esnaf kara listeye düşmesin. 4 aydır iş yapamayan esnafın henüz işleri açılmadı, ürünler tezgahta bekliyor, çeklerin günü geliyor” dedi.