Hasat Dergisi Hasat Dergisi
İlgili haberler
Hayvancılıkta 2018 yılında yapılan plansız ithalatın sonucunda hayvanlar besicilerin elinde kalırken, Et ve Süt Kurumu devreye girerek zarar eden besicilerin elindeki yüz binlerce hayvanı kesmek zorunda kalmıştı. 2019 yılında kombinalarda ESK tarihinde görülmemiş bir hayvan kesimi yapılırken, sadece Sincan Et Kombinası 270 bin besilik hayvan kesimiyle rekor kırmıştı. Kesilen yüz binlerce hayvanın eti özel sektörden kiralanan depolara konulurken, kiralanan depolarla ilgili skandal iddialar gündeme geldi. Bu iddialarla ilgili kamuoyuna sağlıklı bir açıklama yapılmazken, 270 bin hayvan kesimi ile rekor kıran ve çok depo kiralaması yapan Sincan Et Kombinası Müdürü Mehmet Tekinöz, geçtiğimiz Mart ayında sessiz sedasız görevden alınarak memurluktan ilişiği kesildi.
Özel sektörden kiralanan depolarla ilgili çok farklı iddialar gündeme gelirken, konuyla ilgili olarak Tarım ve Orman Bakanlığından bugüne kadar kamuoyuna sağlıklı bir açıklamanın yapılmaması dikkat çekiyor. Kiralanan depoların yüksek fiyattan kiralandığına yönelik ciddi iddiaların yanı sıra bir Bakan Yardımcısının isminin de Gölbaşı’ndaki bir depodan dolayı gündeme gelmesi Et ve Süt Kurumu’nda yaşanan skandalı daha anlamlı hale getiriyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı, ESK’nın Sincan Et Kombinasıyla ilgili gündeme gelen iddialar ilgili olarak sessizliğe bürünürken, memurluktan ilişiği kesilen Sincan Et Kombinası Müdürü Mehmet Tekinöz, özel sektörden kiralanan depolar ile memurluktan alınma sürecinde yaşananlarla ilgili Milli Gazete’ye çarpıcı iddialarda bulundu. Tekinöz’ün bir Bakan Yardımcısı ile gündeme getirdiği iddia ise ESK’da yaşanan skandalın boyutunu gözler önüne serdi.
Tekinöz’ün kendisiyle ilgili iddialara yaptığı açıklamaya geçmeden önce süreçle ilgili olarak şu bilgileri vermemiz gerekiyor. Bilindiği üzere Et ve Süt Kurumu, besiciyi desteklemek için 2018’in sonunda kesim fiyatlarını artırarak yoğun bir kesime başlamıştı. Bu süreçte kesilen yüzbinlerce hayvanın eti de özel sektörden kiralanan depolara kondu. 270 bin hayvan kesimi ile Sincan Et Kombinası başı çekerken, en yoğun depo kiralaması da bu kombina tarafından yapıldı. Sadece Ankara’da değil, Sincan Et Kombinasının hinterlandına giren Afyonkarahisar, Konya, Çankırı, Kırıkkale, Nevşehir, Niğde, Eskişehir, Kastamonu ve Bolu’nun yanı sıra kombinenin hinterlandında olmayan Bursa ve Uşak’ta da şartlara uygun bütün depolar kiralandı.
ESK yönetim kurulu kararı ile 2019 yılının başında özel sektörden kiralanacak depoların fiyatı üst limit olarak 45 kuruşa çıkarılırken, Sincan Et Kombinası da kiralanan bütün depoları bu fiyattan kiraladı.
Ancak kiralanan depoların sahiplerinden değil de aracı firmalardan kiralanması dikkat çekti. İddialara göre aracı firmalar, düşük fiyattan sahibinden kiraladıkları depoları ESK’ya yüksek fiyattan kiraya vererek milyonluk kazançlar elde etti. 2019’daki yoğun hayvan kesimi sırasında 45 kuruştan kiralanan depoların, daha sonra 15, 17 kuruşa kadar düşmesi burada yolsuzluk iddialarını gündeme getirirken, ESK Yönetim Kurulu da aldığı bir kararla aracıları ortadan çıkararak, depoların doğrudan sahibinden kiralanma şartını getirdi.
Depoların yüksek fiyattan ve ihalesiz bir şekilde kiralandığına yönelik iddialardan dolayı Tekinöz hakkında, Bakanlık tarafından geçtiğimiz yıl soruşturma başlatılırken, bu soruşturma sürerken Tekinöz önce açığa alındı sonra ise geçtiğimiz Mart ayında ESK ile aynı alanda faaliyet gösteren şirket ortağı yetkilisi olduğu gerekçesiyle memurluktan ilişiğinin kesilmesine karar verildi. Söz konusu kararın Bakan Pakdemirli’nin imzası ile alınması dikkat çekti.
Memurluktan ilişiği kesilen eski Sincan Et Kombinası Müdürü Mehmet Tekinöz, kendisinin 657 sayılı yasaya tabi olarak çalışmasına rağmen 399 sayılı Devlet Personel Rejimi kapsamında işlem yapılarak yasalara aykırı bir şekilde memurluktan ilişiğinin kesildiğini belirterek, bununla ilgili dava açtığını ve yasal sürecin devam ettiğini kaydetti. Memurluktan ilişiğinin kesilmesine gerekçe olarak ise ESK ile aynı alanda faaliyet gösteren bir firmaya ortaklığının gösterildiğini dile getiren Tekinöz, şunları kaydetti: “1996 yılında kurulmuş bir şirket. 2010 yılında ESK’da memur olarak göreve başladım. 657 sayılı kanuna göre memurların şirketlere ortak olmalarında bir engel yok sadece imza yetkili olamazlar. Zaten şirket faal değildi ve soruşturma başlamadan 7-8 ay önce de şirket ortaklığım sona ermişti. Ama buna rağmen 399 sayılı kararnameye göre işlem yapılarak memurluktan ilişiğim kesildi. Resen Bakan beyin imzasıyla ilişiğimi kestiler. Ancak bu kanunsuz işlemle ilgili idari dava açtım ve bu süreç devam ediyor”
Memurluktan ilişiğinin kesilmesinde Gölbaşı’ndaki bir depo sahibi ile yaşadıkları sürecin etkili olduğunu ileri süren Tekinöz, söz konusu Gölbaşı’ndaki depo sahibinin de Bakanlıkta bir Bakan Yardımcısının yakın arkadaşı olduğunu iddia etti. Söz konusu deponun eksi 40 derece şoklamaya müsait olmadığını ve yapılan hizmet alımında sıkıntılar yaşandığı için bu depoya et koymak istemediklerini dile getiren Tekinöz, “7 bin tonluk yeri varmış biz 4 bin ton et koymuşuz. 3 bin ton daha et koydurmadık diye depo sahibi Bakan Yardımcısını devreye soktu. Tehditler savurdular. Bu olayın başımıza gelmesinde de bu depoyla yaşadığımız sorunlar etkili oldu zaten” dedi.
Söz konusu Gölbaşı’ndaki depoya et konulması için Tarım ve Orman Bakanlığından bir Bakan yardımcısının iki kere ESK’ya baskın yapar gibi geldiğini ve talimatlar verdiğini ileri süren Tekinöz, buna da kurum çalışanlarının şahit olduğunu söyledi.
Bakan Yardımcısının baskısına rağmen Gölbaşı’ndaki depoya istedikleri etin konmadığını ve depodaki etlerin de mahkeme kararı ile boşaltıldığını dile getiren Tekinöz, depoların yüksek fiyattan aracılardan kiralanarak birilerine haksız menfaat sağlandığı yönündeki iddiaları da kabul etmediğini belirterek, şunları kaydetti:
“ESK tarihinin en yoğun kesimini yaptık ve nerede bizim istediğimiz şartları taşıyan bir depo bulduysak kiraladık. Yaptığımız kiralamaların hepsini de Genel Müdürün bilgisi dahilinde ve yönetim kurulunun belirlediği 45 kuruş üzerinden yaptık. Bizim ihale yapacak fırsatımız yoktu. Bu sürede Sincan Et Kombinası olarak 270 bin hayvan kestik ve depoladık. Kiralama yaptığımız kişilerin de aracı olduğunu başlarda bilmiyorduk sonradan öğrendik. Zaten Genel Müdürlüğün depoların aracılardan kiralanamayacağına dair bir kararı da yoktu. Bizimle ilgili soruşturma başladıktan sonra depoların aracılardan kiralanması yasaklandı. Bizden sonra depoların kiraları doğrudur 15, 17 kuruşa kadar düştü. Ancak iş bitmiş, ortalıkta yangın sönmüş, kesim yok fiyatlar tabi ki düşer”
Kiralanan bütün depoların ESK Genel Müdürünün oluru ile kiralandığını ve bütün süreçlerde dahlinin bulunduğunu ifade eden Tekinöz, ancak soruşturmaya Genel Müdürün dahil edilmediğini ifade etti.
Diğer yandan söz konusu kiralanan depolarla ilgili soruşturma izni verilirken, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin ucuz ette ortaya çıkan ve kamunun 100 milyon lira zarar etmesine neden olan marketlerin hileli satışıyla ilgili soruşturmaya izni vermemesi dikkat çekmişti.
