Devlet’in çiftçiye 49 Milyar Lira borcu var
Çiğdem Gkhüseyinoğlu
20 Ekim 2018
buğday, Ekonomi, Haberler, Hibe ve Destek
1,388 görenler
Milli Gazete’den Sezer Yılmaz’ın haberine göre, Ülkemizde yıllar boyu yerli yersiz kalemlere hoyratça harcama yapılırken üretimin bel kemiği tarıma Anayasa’nın emrettiği destek dahi verilmiyor. Ülkemiz tarım ve hayvancılıkta günden güne eriyor. Bir zamanların tarım ve hayvancılık ülkesi olan Türkiye buğday, mısır, arpa ve hayvan ithal eder hale geldi. İktidarın 2006 yılında yürürlüğe giren Tarım Kanunu’nun 21’inci maddesine göre, her yıl tarımsal destekleme için bütçeden ayrılacak kaynak, gayrisafi milli hâsılanın (GSMH) en az yüzde 1’i düzeyinde olarak belirlendi. Fakat verilere bakıldığında 2007 yılından bu yana tarıma verilen destek hep yüzde 1’in altında kaldı. 2007 yılından bu yana baktığımızda tarımsal desteklemelerin gayri safi milli hâsıladaki payı yüzde 0,5 ile yüzde 0,7 arasında değişiyor. Yani verilmesi gereken miktar bir türlü üreticiye verilmiyor.
Yıllara göre baktığımızda verilmesi gereken desteklerin bir türlü verilmediği daha iyi anlaşılıyor. 2015 yılında çiftçiye ödenmesi gereken miktar 17 milyar TL iken ödenen miktar 13 milyar TL’yi buluyor. 2016 yılında Türkiye’nin GSMH’sı 2 trilyon 608 milyar liraydı. Tarımsal destekleme 26 milyar lira seviyesinde olması beklenirken, açıklanan 14,8 milyar liralık destek miktarı olması gerekenin 11,2 milyar lira altında kaldı. Yani 2016 yılında da belirlenen miktar çiftçiye ödenmedi. 2017 yılında milli gelir 2 trilyon 404 milyar TL olarak hesaplanmıştı. Buna göre bütçeden tarımsal destekleme için ayrılması gereken pay, 20,4 milyar TL olmalıydı. Oysa 2017 yılı bütçesinden tarıma ayrılan pay 12 milyar 837 TL’de kaldı.
Uzmanlar, ithalatın arttığı, üretimin azaldığı bu dönemde üreticiye verilmesi gereken desteğin tam olarak sağlanması gerektiğini vurgularken, “Türkiye’de hiçbir dönem verilmeyen GSMH’ın yüzde 1’ini tam olarak çiftçiye vererek çiftçiye rahat bir nefes alması sağlanmalı. İthalatın had safhalara çıktığı bu dönemde çiftçiye hakkını vermek, üretimi artırmak lazım” çağrısında bulundu.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2007’den 2017 yılına kadar gerçekleştirdiği son 11 yıldaki tarımsal destek miktarı toplam 92 milyar TL’yi buluyor. Ancak tarım kanununa göre bu süredeki destek miktarının en az 141 milyar TL olması gerekiyor. Yani arada, çiftçiye kanunlar çerçevesinde ödenmesi gereken ancak ödenmeyen asgari 49 milyar TL’lik bir fark söz konusu. Devletin ödemek zorunda olduğu fakat çiftçiye ödemediği 49 milyar liralık borcu var.
Hasat Dergisi Hasat Dergisi
