Bir aylık tüketimimiz kadar patates ithal edecek!

Adana’da yeni ürün patatesin hasat edileceği Nisan ayına kadar 200 bin ton patates ithal edilecek. Türkiye’nin günlük patates tüketimi 6-7 bin ton arasında değişirken, ithalatı yapılacak miktar, ülkenin bir aylık patates tüketimine karşılık geliyor.

Soğandan sonra patatesin de ithal edilecek olması tarımsal üretime yönelik kaygıları yeniden tartışma konusu yaptı. Nisan ayında Adana bölgesinde yeni ürün patateslerin piyasaya girmesi beklenirken, ithalatın önünün açılması tepki çekti.

Türkiye’nin günlük patates tüketimi 6-7 bin ton arasında değişirken, 200 bin ton patates ithalatı için gümrük vergisi sıfırlandı. Buna göre ithalatı yapılacak miktar, Türkiye’nin bir aylık patates tüketimine karşılık geliyor.

Niğde bölgesinde üreticide patates fiyatları 2.5 ile 3 lira arasında değişirken, yapılacak ithalatın fiyatları nasıl etkileyeceği ise bilinmiyor. Çünkü soğan ithalatı, fiyatları düşürmezken, soğan ithalatından sonra fiyatlar artmaya devam etmişti. İthal edilen soğanın fiyatının yüksek olması ve kalitesinin düşük olması, bu fiyat artışlarında etkili olmuştu.

TÜRKİYE PATATESİ NEDEN İTHAL EDİYOR?

Aslında Türkiye’de iç piyasaya yeteri kadar patates ve soğan üretilebiliyor. Ancak çoğu zaman para kazanamadığını söyleyen çiftçi, ürünü tarlada bırakıyor ya da hayvanlarına yem olarak veriyor. Depolardaki stoklar da azalınca, bu durum fiyat artışına sebep oluyor. 2018 senesinde Türkiye’deki çiftçiler zarar ettikleri gerekçesiyle patates ekimini azalttı ve üretim 1,5 milyon hektarın altına inerek son yılların en düşük seviyesine geriledi.

Bunun yanında aşırı yağışlar ve patates mildiyösü (Phytophthora infestans), olarak bilinen hastalık nedeniyle alınan verim de yarı yarıya azaldı ve fiyat artışı kaçınılmaz oldu.

Bunun yanında patates ve soğan fiyatlarının aşırı derecede düşmesi de yine fiyatların gelecek senelerde artmasına sebep oluyor. Çiftçi 2 TL’nin altında (kilo başı) ürün satışı yaptığı zaman para kazanamıyor ve ekimden vazgeçiyor. Bu döngü böyle devam ederek fiyatların bir sonraki sene artmasına neden oluyor.

Türkiye yakın zamana kadar patateste hiç ithalat yapmadı ya da çok az miktarda yaptı. Üretimin çok olduğu yıllarda 200 bin ton civarında patates daha çok Rusya, Irak ve Suriye gibi ülkelere ihraç ediliyordu.