Kur Korumalı Mevduat Sistemi ’nin (KKM) devreye alındığı 20 Aralık 2021 ’den itibaren döviz kurlarında uzun bir süre yatay seyir korunmuştu. Ancak Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan savaş nedeniyle kurlarda başlayan yükseliş geçtiğimiz dolar ve euroda yılın zirvesini getirdi. Çip ve tedarik sorununu aşmaya çalışan otomotiv sektöründe fiyatlar şimdi ise döviz kurunun yeniden yükselişe geçmesiyle hareketlendi. Yükselen döviz kuruyla birlikte otomotiv firmaları kur farkını fiyatlara yansıttı. Zam oranları yüzde 3 ile 7 arasında değişirken, vergi dilimi değişen bazı modellerde fiyat artışı yüzde 10’a yaklaştı.
Öte yandan pandemiyle birlikte yükselişe geçen motosiklet pazarında da talep hızlandı. Sıfır otomobile erişimin giderek zorlaşması ve akaryakıt fiyatlarındaki artışın yanı sıra özellikle üst segment motosikletlerin yatırım aracı olarak öne çıkması talepteki bu artışta etkili oldu. Sıfır otomobile erişimin giderek zorlaşması ve akaryakıt fiyatlarındaki artışın yanı sıra özellikle üst segment motosikletlerin yatırım aracı olarak öne çıkması da talepteki bu artışta etkili oldu.
Son dönemde otomotiv markaları sadece sanayi ve lojistik maliyetlerdeki artışı fiyatlara yansıtıyordu. Ancak döviz kuruna bağlı bir sektör olan otomotivde, kur zamları yeniden devreye girdi. 5 Mayıs ’tan bugüne dolar/TL kuru yüzde 7 artarken, Euro/TL ise yüzde 7.20 arttı. Markaların geçen hafta kur farkını fiyatlara yansıttığı görüldü. Honda ’da fiyatlar geçen hafta yüzde 3-4 artarken, Fiat, Nissan ve Renault ’da da benzer artışlar yaşandı. Birkaç örnek vermek gerekirse, önceki hafta 313 bin TL olan Renault Clio ’nun baz versiyonunun (Joy 1.0 Sce 65 bg) liste fiyatı, geçen hafta 327 bin 900 TL olarak güncellendi. Yapılan zamlar sonrası vergi dilimi değişen bazı modellerde zam oranı çok yüksek oldu. Renault Taliant ’ın baz versiyonunun fiyatı geçen hafta 31 bin TL zamlanarak 355 bin TL ’ye çıktı. Önceki hafta 593 bin 700 TL olan Honda Civic ’in (1.5L VTEC Turbo Eco-Premium) fiyatı, 35 bin TL zamlanarak geçen hafta 629 bin 400 TL ’ye çıktı.
DÜNYA GAZETESİ ’nde yer alan haberde, kur artışının dışında markalar maliyet artışlarını da fiyatlara yansıtmaya devam ediyor. OYDER Başkanı Dr. Altuğ Erciş, Merkez Bankası ’nın açıklamaları doğrultusunda yılsonuna kadar sadece enfl asyondan kaynaklı otomobile en az yüzde 20 zam beklendiğini söyledi. Erciş, bu yılın başından bu yana yapılan zamların da yaklaşık yüzde 20 olduğunu ifade etti.
Girdi maliyetleri son bir yılda yüzde 300 artan yedek parça üreticileri de fiyatlara zam yapmaya hazırlanıyor. Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği ’nin (OSS) Başkanı Ziya Özalp, “Akaryakıt, elektrik ve doğalgaz fiyatlarındaki artış paralelinde sektördeki şirketlerin giderlerinde geçen yıla oranla yüzde 300 ’e yakın artış meydana geldiğini dile getirdi.
Bu durumun hem karlılığı hem de yatırımları olumsuz etkilediğini belirten Özalp, “Maliyetlerdeki yükseliş nedeniyle ilerleyen dönemde yedek parça fiyatları da artabilir” diyerek tüketiciye araç bakımlarını geciktirmeden yaptırmaları uyarısında bulundu.
Türkiye ’de otomobile erişimin giderek zorlaşması ve akaryakıt fiyatlarındaki artışın yanı sıra özellikle üst segment motosikletlerin yatırım aracı olarak öne çıkması, motosiklet talebinde patlamaya neden oldu. Markalar talebin yüzde 20 ’sini bile karşılamakta zorlanıyor. İlan sitelerinde 2022 model motosikletler sıfırın yaklaşık yüzde 10 üzerinde satılıyor.
Motosiklet Endüstrisi Derneği ’nin (MOTED) Başkanı Başarı Erbaş, markaların artan talebi karşılamakta zorlandığına dikkat çekti. Pandemiyle birlikte lojistikte ortaya çıkan konteyner krizinin yanı sıra çip kıtlığı da motosiklet arzını kısıtlayan önemli nedenler arasında. Arz-talep arasındaki makasın açılması ve enfl asyonist baskı nedeniyle fiyatların artış eğiliminde olması, otomobilden sonra motosikleti yatırım aracı olarak öne çıkardı.
MOTED Genel Koordinatörü Remzi Öztürk, “Markalar talebin yüzde 20 ’sini bile karşılamakta zorlanıyor. Tedarik sorunu devam ediyor. Gelen araç hemen satılıyor. Pandemiyle birlikte toplu taşıma kullanmak istemeyen çok sayıda tüketici motosiklet alımına yönelmişti. Buradaki talep devam ediyor. Akaryakıt fiyatlarındaki artış da motosiklet satışlarına yansıdı. Çünkü motosiklet 100 km ’de 2-3 litre yakarken, otomobil 7-10 litre arasında yakıyor. Motosikletin bakım ve sigorta masrafl arı da daha az. Motosiklet yatırım aracı olarak öne çıkıyor. Üç adet birden alan tüketici olduğunu görüyoruz” diye konuştu.
Arzın talebin gerisinde kalması nedeniyle bazı modellerde ikinci el motosiklet fiyatlarını geçmesine neden oldu. Benzer bir durum geçen yılın sonunda otomobilde de başlamıştı. Çip krizi nedeniyle arzı giderek azalan ve kura bağlı olarak fiyatı sürekli artan otomobil, en cazip yatırım araçlarından biri haline gelmiş, memuru, emeklisi, esnafı para kazanmak için oto alım-satımına yönelmişti.
Honda Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer, “Motosikletin durumu da otomobil gibi oldu. Özellikle üst segment motosikletlerde arz talebe yetişemiyor” dedi.
Online satış kanallarında sıfır kilometre, ya da çok düşük kilometrede olan 2022 model motosiklet ilanlarındaki artış dikkat çekiyor. Bazı modellerde motosikletin ikinci el fiyatı sıfırın yaklaşık yüzde 10 üzerinde satılıyor. Liste fiyatı 733 bin TL olan 2022 model Honda GL1800 Gold Wing DCT motosikletin, 25 Nisan ’da trafiğe çıkan ikinci el modeli 810 bin TL ’ye ilana koyulmuş. Motosiklet fiyatlarındaki artış da devam ediyor. Son bir yılda sıfır motosiklet fiyatları yüzde 100 ’ün üzerinde arttı.
TÜİK ’in son açıkladığı verilere göre, motosiklet satışları bu yılın ilk 3 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14 artarak yaklaşık 49 bin adet oldu. Martta hızlanan satışlar yıllık bazda yüzde 25 arttı. Nisan ve mayıs ayı satışlarının da oldukça iyi gittiğini vurgulayan yetkililer, yıl sonunda en az yüzde 20 artış bekliyor. Geçen yıl 256 bin adet motosiklet satılmıştı.
KEKO75 KALAY SÖKÜCÜ
Metal ayrıştırma işlemlerinde ön temizlik için kullanılır. Rafinasyonu olumsuz etkileyen ve nihai ürün kaybına yol açan metallerin bir kısmının uzaklaştırılmasına yardımcı olur, sarf kimyasalların kullanımında tasarruf sağlar, nihai çökelekte daha rafine sonuç alınmasına katkı sağlar.
DMRSÜREN KİMYA LTD.ŞTİ
0216 4421200-05523307100-05325466184
www.kimyadeposu.com,www.nanomikron.com, www.claypacks.com, www.nanotozlar.com,www.netyerim.net,www.metaltoz.com
www.hasatdergisi.com