İRFAN DONAT
Gıda fiyatlarına ardı ardına gelen zamlardan şeker de nasibini alıyor.
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. (Türkşeker), toptan şeker satış fiyatlarına Mayıs ayından bu yana 9 kez zam yaptı.
Türkşeker tarafından 8 Mayıs’ta KDV hariç kilogram fiyatı 18,5 TL olarak belirlenen toz şeker, 14 Ağustos’ta 24 TL’ye çıktı. Böylece şeker son 14 haftada toz şekerin toptan fiyatı yüzde 29,7 zamlandı.
Ancak Türkşeker, bu sefer zam uygulamasında farklı bir yol tercih ediyor. Önceki yıllarda tek seferde yaptığı zamları son dönemde haftalara yayarak ufak ufak yapmaya başladı.
Örneğin 8 Mayıs’ta 18,5 TL olan KDV hariç toz şeker fiyatı 16 Mayıs’ta yüzde 1 zamlanarak 18,69 TL oldu.
Ardından 5 Haziran’da yüzde 4,36 artışla 19 TL olan toz şekerin fiyatı, 10 Temmuz’da yüzde 7,7 zamla 21 TL’ye çıktı.
İki hafta sonra 24 Temmuz’da Türkşeker yeniden toz şekere yüzde 2.4 zam yaparak 21,5 TL’ye yükseltti. 31 Temmuz’da ise yüzde 3,5 zamlanan toz şekerin kilogram fiyatı KDV hariç 22,25 TL oldu.
Türkşeker, Ağustos ayının ilk iki haftasında da şekere iki ayrı zam yaptı.
Önce 7 Ağustos’ta yüzde 3,8 artış ile toz şekerin fiyatı 23,10 TL olurken, 14 Ağustos itibariyle yüzde 3,9 daha zamlanarak 24 TL’ye yükseldi.
Böylece, Mayıs’tan bu yana Türkşeker, toz şeker fiyatlarına “küçük küçük” yaklaşık yüzde 30 zam yaptı.
Sektör paydaşları, önümüzdeki haftalarda da Türkşeker’in bu şekilde şeker zamlarına devam edeceği beklentisinin piyasada hakim olduğunu ve mevcut fiyatların 27 TL’ye kadar çıkabileceğini iddia ediyor.
Bu arada, TÜİK’e göre ise şekere Temmuz’da aylık bazda yüzde 7,8 zam gelirken, Mayıs’tan bu yana gelen zam yüzde 8,71 olarak gözüküyor.
Türkşeker resmi sitesinde duyurmuyor
Daha önceki yıllarda Türkşeker’in resmi internet sitesinde fiyat artışlarına yönelik bilgilendirme notu paylaşılırken, son dönemdeki haftalık zamlar kurum tarafından kamuoyu ile paylaşılmıyor. Bunun yerine zamlı fiyat listeleri fabrikalara yazı şeklinde iletiliyor.
Türkşeker’in tek seferde zam yapmak yerine haftalara dağıtarak uyguladığı zammın piyasada öngörülemezliği arttırdığını ifade eden sektör paydaşları, “Türkşeker bu şekilde ardı ardına küçük zamlar yaparak piyasada malın arzına yönelik sıkıntıya yol açıyor. Daha önceki dönemde olduğu gibi tek seferde zam yapılsa sektör önünü görecek. Bu haliyle zammın daha kaç hafta süreceği öngörülemediği için piyasada suni arz sıkıntısı yaşanıyor. Akaryakıt zamlarına paralel olarak nakliye maliyetleri inanılmaz derecede yükseldi. Diğer girdilerdeki artış hesap kitabı alt üst etti. O yüzden özel sektör piyasaya satışlarda gün sayılarını ister istemez sınırlamak durumunda kalıyor” yorumunda bulunuyorlar.