Hasat Dergisi Hasat Dergisi
İlgili haberler
Samsun’da yetişen salep bitkisi endemik bitki türü olduğu için doğadan toplanması yasak. Bitkinin kilogramı bin liradan alıcı buluyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan alınan özel izinle tarımı yapılabilen bitkiye özellikle dondurma sektörü büyük ilgi gösteriyor. Üreticiler, taleplere yetişemediklerini dile getiriyor.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) ile Ekolojik Üreticiler Eğitim ve Yardımlaşma Derneği’nin (EKOMDER) hazırladığı projeyle 2006 yılında ilde üretimine başlanan salep orkidesi, çiftçinin yüzünü güldürüyor. Nisan ve mayıs aylarında hasadına başlanan salep orkidesinden bu yıl 35 ton yumru elde edildi.
Özel izinle üretiliyor
Yaş olarak kilogramı 100 lira, kurutulmuş şekilde 750 lira, çekilmiş toz halinde ise bin liradan satılan salep orkidesi, kazancıyla üreticileri sevindirdi. Endemik bitki türleri arasında yer aldığı için doğadan toplanması yasak olan, Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan özel izinle üretilen salep orkidesine talep büyük.
Üretim alanı her geçen yıl genişliyor
İçecek, dondurma, pastacılık ve kimya sektörlerinde kullanılması dolayısıyla talep gören salep orkidesinin üretim alanı ise her geçen yıl genişliyor. Samsun ‘da bu yıl 70 çiftçi 50 dönüm arazide salep orkidesi üretirken, İl Tarım ve Orman Müdürlüğünün 50 kişiye verdiği tohumluk desteğiyle gelecek yıl 120 üreticinin 70 dönüm arazide üretim gerçekleştirmesi planlanıyor.
25 çeşit salep orkidesi var
OMÜ Bafra Meslek Yüksekokulu Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölüm Başkanı Doç. Dr. Ömer Çalışkan, coğrafi yapısı dolayısıyla Samsun’da salep çeşitliliğinin çok fazla olduğunu söyledi. Araştırmalar sonucunda 25 çeşit salep orkidesinin doğada kendiliğinden büyüdüğünü belirlediklerini dile getiren Çalışkan, bu yıl itibarıyla salep bitkisinin doğadan sökülmesinin 73 bin lira cezası olduğunun altını çizdi.
“Sürdürülebilir bir salep tarımı oluştu”
Tespit edilen türlerden 6’sını tarlaya aktardıklarını anlatan Çalışkan, salep ticaretinde özellikle dondurma üretimi yapan firmaların oldukça fazla miktarda alım yaptığını kaydederek şu ifadelere yer verdi:
“Normalde ektiğiniz bir yumru yine size bir yumru yapıyor ama ‘sök-dik’ dediğimiz bir yöntem geliştirdik. Bu yöntemle bitkiyi erken hasat edip tekrar dikiyoruz. Yani ağacı budadığınızda farklı bir noktadan fışkıran uyuyan bir hücresi vardır. Salepte de bazı türlerde aynı şey söz konusu. Erken hasatla yumrusunu kaybedince bitki ikinci yumru yapmaya yöneldi. Tabii bu sadece 6 türde gerçekleşti. O yüzden salep yetiştiriciliğinde hasat dönemi çok önemli. Çiçeklenme başlangıcında bitkiyi topraktan söküyoruz. O döneme kadar geliştirdiği yumruyu hasat edip tekrar dikiyoruz. Evladını kaybettiği için bitki yeniden yumru yapıyor. Böylece bitkiyi bire iki veya bire üç yumru vermeye zorluyoruz. Böylece sürdürebilir bir salep tarımı oluştu.”
“Tohumluk destek vermeyi sürdüreceğiz”
EKOMDER Başkanı Hakkı Karaman da hasatta elde edilen salep yumrularının çoğunluğunun üretimi artırmak için tohumluk olarak kullanıldığını belirtti. Diğer illerden gelen tohumluk taleplerini de karşılamaya çalıştıklarına işaret eden Karaman, “Yumruları kurutup, öğütüp, paketlemeye kadar yapan üreticilerimiz de var. Biz de buna öncülük yapıyoruz. Çoğalması için tohumluk desteği vermeyi sürdüreceğiz.” dedi.
“Talepleri karşılayamıyoruz”
Piyasanın ihtiyacına cevap veremediklerini vurgulayan Karaman, “Salebe özellikle sıcak içim olarak kafeteryalardan talep var. Katkısız olarak ürettiğimiz için alan kafeteryalar çoğaldı. Zaten salep, dondurmanın olmazsa olmaz maddesi. Dondurma üreticileri de kaliteli ürünün peşine düştü. Talepleri karşılayamıyoruz. Türkiye ‘deki ihtiyacın yüzde 2’sini yapıyoruz. Fazla üretim olmadığı için salep üretimini artırmaya gayret ediyoruz.” diye konuştu.
Karaman, salep yumrusunun kurutulması hakkında da bilgi vererek, “Hasattan itibaren 2 veya 3 gün içinde yıkayıp haşladıktan sonra güneşli havada nemini alırız. Sonra seramızda rüzgar alan bir yerde güneş içinde birkaç ay kuruturuz.” ifadesini kullandı.
Mevsimsel şartlardan etkileniyor
Üretici İsmail Mert ise 6 yıldır 3 dönüm alanda salep orkidesi üretimi yaptığını dile getirerek, “Mevsimsel şartlara bağlı olarak tarladan 2 ton civarında ürün alıyoruz. Yumruların kurutulması ile elde edilen salep, 10’da bire kadar düşebiliyor. 1 tondan 100 kilogram kurutulmuş salep çıkıyor. Bu sene kuru salebi 750 liraya toptan satıyoruz. Toz halinde ise bin lira civarında satışı yapılmakta.” şeklinde konuştu.
Hidrojen Peroksit Kullanım Alanları;
Kötü kokular için sulandırılarak sprey olarak kullanılır.
Kağıt sanayisinde kağıtları beyazlatmak için kullanılır.
Düşme, kesik ve ameliyat sonrası oluşan yaraları temizlemek için kullanılır.
Arıtma sanayisinde dezenfektan olarak kullanılır.
Mutfakta kadınlar tarafından sürekli kullanılan doğrama tahtasının dezenfekte etmek için kullanılır.
Su ile karıştırılan hidrojen peroksitin bitkilere spreyle sıkılması bitkileri besler ve uzamalarını sağlar.
Halı üzerinde oluşan lekelerde ağartıcı özelliği vardır.
Kötü kokular için sulandırılarak sprey olarak kullanılır.
Tuvalet ve banyo temizliğinde kullanılır.
Kulak temizliğinde kullanılabilir. Kulağa birkaç damla damlatılan hidrojen peroksit kulaklardaki kir ve mikrobu temizler.
Sulandırılmış hidrojen peroksit tırnaklara uygulandığında tırnak mantarını geçirmektedir.
Eğer sivilceli ve yağlı bir yüzünüz varsa bu kimyasal ile temizlemek sivilcelerden yüzünüzü arındırır.
Hızlı büyümesi istenilen tohumların sulandırılmış hidrojen peroksit ile yıkanması büyümelerini hızlandırır.
Bulaşık deterjanı içine katılması deterjanın yağ çözme ve yıkama gücünü artırır.
Bulaşık makinasının temizliğinde kullanılır.
Tül ve perdelerin beyazlamasını sağlamak için suya katılarak kullanılır.
Fayanslarda oluşan küf ve sabun lekelerini giderir.
Çaydanlık ve tencere gibi metaller üzerine uygulanması bu metallere parlaklık kazandırır.
Dişleri beyazlatır ve diş fırçasını temizler.
Saç boyalarında renk vermek ve kalıcılığı sağlamak için kullanılır.
Çamaşır suyu yerine ağartıcı olarak kullanılır.
Ağzı, sulandırılmış hidrojen peroksit ile çalkalamak nefes kokusunu önler, ağız içindeki bakterileri öldürür ve diş ağrılarını
giderir.
Çamaşır makinası ve buz dolabı gibi beyaz eşyaların temizlenmesi amacı ile kullanılır.
DMRSÜREN Kimya San Ltd Şti
0216 4421200-0552 3307100
www.kimyadeposu.com
grafit tozu,manganez dioksit,kurşun oksit,sülyen,mürdesenk,kaolin,sepiyolit,zeolit,dolomit,hadjin yılan kovucu,pars lime
sülfür,kedi kumu,talk ,parsvet yara tozu,sunsep sepiyolit,parsped yeni nesil hayvan altlığı,nano tozlar,metal tozları,hidrojen
peroksit,potasyum silikat,coşturan potasyum silikat,sıvı kükürt,hobi tutkalları,tutkal,çizik giderici,
Hasatdergisi.com
Kaynak; sondakika.com
