Manisa’da bulunan 3500 yıllık tahıl ambarlarının sırrı..

Ege Bölgesi’nin bilinen en büyük Geç Tunç Çağı yerleşimi olan  Gölmarmara havzasında Lidyalıların atalarının yaşadığı tahmin edilen kale ve  evlerden oluşan Kaymakçı’da 2014’ten bu yana devam eden kazı, tarımsal  verimiliğiyle bilinen bölgenin tarihine ışık tutuyor.

ABD, Avrupa ve Türkiye’nin önde gelen üniversitelerinden arkeologların  oluşturduğu uluslararası ekip tarafından gerçekleştirilen kazının başkan  yardımcılığını üstlenen Yaşar Üniversitesi Turizm Rehberliği Bölümü Öğretim Üyesi  Yrd. Doç. Dr. Sinan Ünlüsoy, 8 hektarlık alanda devam eden kazılarda heyecan  verici sonuçlar alındığını dile getirdi.

Yürütülen çalışmalarla insanların Geç Tunç Çağı’nda hangi koşullarda  yaşadıklarını öğrenmek için kale ve evlerin duvarlarını ortaya çıkarmaya  çalıştıklarını belirten Ünlüsoy şöyle konuştu:

“Bizim için buradaki kazı çalışmalarının en heyecan verici sonuçlardan  bir tanesi evlerin, binaların ve caddelerin yanı sıra çok sayıda bulunan yuvarlak  biçimdeki tahıl ambarları oldu. Bu kadar çok sayıda tahıl ambarı bulmayı  beklemiyorduk. Normalde bu tür yerleşim alanlarında tahıl ambarları bulursunuz.  Çünkü günümüzde dahi Anadolu’nun birçok köyünde benzer ambarlar yapılıyor. Fakat  Kaymakçı’daki tahıl ambarlarının büyüklüğü, boyutları ve sayıları oldukça fazla.  Tahıl ambarlarından elde edilen tohumlar ne tür tarımsal faaliyetlerde  bulundukları hakkında bilgi veriyor. Bu ambarlar o dönemin ekonomik koşulları  hatta siyasi düzeni hakkında da bize bilgiler sunacak.”

Yapılan kazılarda tespit edilen 16 tahıl ambarından çıkan bulguların  bölgenin tarımsal geçmişini de ortaya koyduğunu dile getiren Ünlüsoy,  arkeobotanik çalışmalarıyla Geç Tunç Çağı’nda tarım yöntemleri, bitki ve hayvan  türleri, doğal çevre ve insanların beslenme biçimlerine ilişkin sonuçlara  ulaşmayı umduklarını aktardı.

Ünlüsoy, “Bu bölge, Türkiye’nin en önemli tarım alanlarından bir  tanesi. Buradaki tarımsal faaliyetlerin geçmişini, ne zaman başladığını günümüze  kadar nasıl süreç içinde geldiğini anlamak istiyoruz. Ambarların içinde yapılan  kazılarda 3 bin 500 yıl öncesine ait olduğu değerlendirilen buğday, arpa ve üzüm  tohumları bulundu. Bu tohumlar üzerinde de araştırmalar devam ediyor.”

MÖ. 2000’li yıllarda Hitit İmparatorluğu kaynaklarında “Seha Nehri  Ülkesi” olarak adı geçen bölgede, Truva’dan 4 kat daha büyük bir yerleşimin  bulunduğu tahmin ediliyor.(AA)

hasatdergisi.com