Dünyanın en kaliteli pamuğunu üreten Türkiye’de üretim alanları ve pamuk üreten çiftçi sayısı azalınca çare ithalatta aranıyor.
Beyaz altın olarak nitelendirilen pamukta üretimin 756 bin ton, tüketimin ise yaklaşık 1,5 milyon tonu bulmasıyla 80 milyonluk Türkiye’nin ihtiyacı olan pamuğun yüzde 42’si ABD’den ithal ediliyor. Brezilya, Türkmenistan ve Yunanistan gibi ülkelerden yapılan pamuk ithalatına son yıllarda Afrika ülkesi Burkina Faso da eklendi. 2016 yılının ilk yarısında Burkina Faso’dan 28 bin ton pamuk ithal eden Türkiye, toplam pamuk ithalatına yılda yaklaşık 1 milyar 250 milyon dolar ödüyor.
Beyaz altın olarak adlandırılan pamukta Türkiye’nin üretimi ihtiyacı karşılayamaz hale gelince çareyi ithalatta arıyoruz. Üretim alanları ve pamuk eken çiftçi sayısı azalınca dünyanın en kaliteli pamuğunu üreten Türkiye ihtiyacı olan pamuğun yaklaşık yarısını ABD’den ithal ediyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Bu ülkenin 1 milyar 240 milyon doları pamuk olmak üzere 2,3 milyar pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat ithalatı yapmasını normal karşılayamayız. Bu sorunu çözmeli, pamuk üretimini desteklemeli, ithalata son vermeliyiz” dedi.
‘SORUN VERİMDE DEĞİL, ÜRETİM ALANLARININ DARALMASINDA’
Pamukta sorunun verimde değil, üretim alanlarının daralmasında olduğunu kaydeden Bayraktar, verimde dünyada beşinci sırada olan Türkiye’nin, üretim alanlarının yüzde 55 oranında azalmasına karşın yine de 756 bin tonluk lif pamuk üretimiyle dünyada sekizinci sırayı aldığını söyledi. Buna rağmen çok daha fazla pamuk üretme potansiyeli olan Türkiye’nin, ithalatta da dördüncü sıradan kurtulamadığına dikkati çeken Bayraktar, şunları dile getirdi:
“Son 30 yıllık dönemde Türkiye’de lif pamuk üretimi yüzde 46 artarken, tüketimdeki artış yüzde 189’a ulaştı. 2016 yılı verimiyle üretim alanları, 1995 ve 1998 yıllarındaki 757 bin hektarlık alana çıksa, üretim 756 bin tondan 1 milyon 377 bin tona yükselir ki bu rakam ülke ihtiyacının yüzde 95’ini karşılar, ithalattan çok büyük oranda kurtuluruz. 75 kuruş olan prim desteğinin 1 liraya çıkarılmasını talep ediyoruz. Pamuk üreticimiz korunmalı, pamuk gümrük birliğinde tarım ürünleri kapsamına alınmalı, gümrük vergileri tekrar konulmalıdır.”
Türkiye’nin 1 milyar 240 milyon doları pamuk olmak üzere 2,3 milyar dolar pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat ithalatı yapmasının normal karşılanamayacağını dile getiren TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, pamuk üretiminin desteklenerek ithalata son verilmesi gerektiğini kaydetti.
Türkiye’nin güçlü bir tekstil sanayisi bulunduğunu vurgulayan Bayraktar, bu nedenle Bangladeş, Vietnam ve Çin’in ardından dünyada en çok pamuk ithalatı yapan dördüncü ülke konumunda olduğumuzu belirterek, şunları söyledi: “756 bin ton pamuk üretiyoruz ama tüketimimiz 1,45 milyon tonu buluyor. Üretimimiz ihtiyacımızın yarısından biraz fazla. Pamuk stratejik bir üründür. 80 milyonluk kalabalık bir nüfusa sahip ve en önemli ihraç ürünleri içinde tekstil ve konfeksiyon olan Türkiye’nin pamukta ithalata bağımlı kalmaması gerekiyor.”
Üretim alanlarının azalmasıyla pamuk üreten kayıtlı çiftçi sayısının da 2004-2015 döneminde 120 binden 45 bine düştüğünün altını çizen Bayraktar, 2017 yılı ilk tahminlerine göre kültlü pamuk üretiminde yüzde 11,9’luk artış beklendiğini dile getirdi. Türkiye’nin pamuk ithalatında ABD’nin yüzde 42 payla ilk sırada olduğunu söyleyen Bayraktar, Brezilya ve Türkmenistan ile birlikte ilk üç ülkenin ithalattaki payının yüzde 70’e çıktığını, bu ülkeleri Yunanistan ve Burkina Faso’nun takip ettiğini kaydetti.
Tekstil ve konfeksiyonun, Türkiye’nin en önemli ihracat ürünlerinin başında geldiğini vurgulayan Bayraktar, “Bunun hammaddesini çiftçimiz üretiyor. İthalata son verecek kadar pamuk üretmek istiyoruz. Pamuk üretmek için gerekli destekler verilmelidir. Destek verildiğinde üretmeye hazırız. 75 kuruş olan prim desteğinin 1 liraya çıkarılmasını talep ediyoruz. Pamuk üreticimiz korunmalı, pamuk gümrük birliğinde tarım ürünleri kapsamına alınmalı, gümrük vergileri tekrar konulmalıdır” diye konuştu.
Türkiye’nin pamuk ithal ettiği ülkeler arasında beşinci sırada bulunan Burkina Faso, Afrika’nın en büyük pamuk üreticisi. Ancak aynı zamanda dünyanın en yoksul ülkelerinin başında gelen Burkina Fasolu pamuk üreticilerinin başı bir süredir ABD’li tohum tekeli Monsanto ile dertte. Geçtiğimiz yıl Alman ilaç devi BAYER’in satın aldığı Monsanto’nun zararlılarla mücadele amacıyla genleriyle oynadığı pamuk tohumlarını 2008 yılından bu yana kullanmaya başlayan Burkina Fasolu üreticiler kısa süre sonra büyük zarar görmeye başladılar. Reuters’in haberine göre genleriyle oynanmış tohumlardan elde edilen pamuktaki elyaf oranı azaldı ve Burkina Faso’nun pamuğu dünya pazarındaki değerini yitirmeye başladı. Bunun üzerine üretici birlikleri Monsanto’ya tazminat davaları açtılar. Monsanto’nun tazminat ödemeyi kabul etmesiyle anlaşmaya varan pamuk üreticileri, yaşadıkları büyük kayıpların ardından genetik olarak müdifiye edilmiş tohumlar yerine geleneksel tohumlara dönme kararı aldı.(Yusuf Yavuz/odatv)
Hasatdergisi.com