Tarımda üretim sürecinde kısa bir süre önce giren dronlar giderek yaygınlaşıyor. İlaçlamada kullanılan dronlar ilaç kaybını sıfırlamış durumda. 2022’de tarım dronları ile Türkiye’de 100 bin hektardan fazla tarım arazisi ilaçlandı. Tarımsal dron pazarının 2024 yılında globalde 1 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor. Dronlar ile günlük bin 500 dekara varan alan ilaçlanıyor. Traktörün tarlaya giremediği dönemlerde ve ulaşamadığı arazilerde uygulama yapılabiliyor.
Fiyatlar modele göre değişiyor
DÜNYA’nın sorularını yanıtlayan Dronmarket Tarım Teknolojileri Müdürü Fatih Başoğlu, “Çıkan yeni model ve markalarla birlikte yakın gelecekte tarımda ilaçlamalar yalnızca dronlar ile yapılır hale gelecek” diyor. Dron maliyetlerinin diğer tarım makineleri ile kıyaslandığında çok daha makul fiyatlarda seyrettiğini kaydeden Başoğlu, batarya ile çalışan tarım dronlarının, arazide drona uygun bir jeneratör ile kullanımı durumunda kısa sürelerde şarj olarak kesintisiz ilaçlama sağladığına dikkat çekiyor. Başoğlu’nun değerlendirmesine göre tarım dronlarının tarımdaki en büyük avantajı birçok farklı alanda tasarruf sağlaması. Başoğlu, şu an aktif olarak kullanılmakta ve üretilmekte olan 3 adet modelden (DJI AGRAS T10-T30-T40) her birinin uzun vadede ilaçtan tasarruf sağladığını söylüyor. Tarım dronlarının fiyatları ise 20 ila 29 bin dolar arasında değişiyor.
En çok Ege Bölgesi’nde kullanılıyor
Dronlar özellikle Ege Bölgesi’nde yoğun olarak kullanılıyor. Ege Bölgesi’nde zirai dron kullanımında İzmir, Manisa ve Aydın öne çıkan iller. Ege Bölgesi’nde dron kullanımı önceki yıllara göre yüzde 75 arttığını söyleyen Başoğlu, Ege dışında son dönemde Trakya, İç Anadolu Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz’de de dron kullanımının yaygınlaşmaya başladığını belirtiyor. Başoğlu şöyle devam ediyor: “Örneğin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde talep geçmiş yıllara göre yüzde 70 arttı. Zengin bir tarım arazisine sahip olan bu bölgede çiftçiler ilaçlama dönemlerinde traktörle ilaçlamaya göre daha az maliyetli ve çevreci olan dronları kullanmaya başladılar. Şanlıurfa’da üreticiler traktörle ilaçladıkları tarlalarını; maliyeti ve ilaç kullanımı düşük, çevreye ve hayvanlara zararı daha az olduğu belirtilen dronlar ile havadan ilaçlatmayı tercih etmeye başladı. İç Anadolu Bölgesi’nden örnek vermek gerekirse Türkiye’nin toplam tarımsal üretiminin yüzde 10’unu karşılayan Konya’da geniş tarım arazileri zirai ilaçlama dronları ile ilaçlanmaya başladı.”
Dron kullanmak için izin almak gerekiyor
Dron ile ilaçlama yapmak isteyen her kullanıcı satın alma işlemi tamamlanıp SHGM üzerinden satışı onayladıktan sonra bir de dronun ağırlığına göre sınıflandırılan İHA 1-2 ehliyetlerinden birine sahip olmak zorunda. T10 modeli; İHA-1, T30 ve T40 modelleri ise İHA-2 sınıfında yer alıyor. İHA-1 pilotluk eğitimi 32 saat teorik+pratik, iHA-2 pilotluk eğitimi ise 90 saat teorik 36 saat pratik dersten oluşuyor. İHA-2 sınıfındaki dronlarda İHA 1 sınıfından farklı olarak detaylı bir tescil süreci oluyor. İHA-2 pilot sertifikası ile beraber bu sınıftaki dronun SHGM uçuş izinleri alabilmesi için kuyruk numarası alarak SHGM’ye kayıtlı olması gerekiyor. Bunlardan sonra dron uçuş izinleri için SHGM talimatlarını izleyerek uçuş bölgesinde izin alınması gerekiyor.