Salgında ikinci dalga tartışmaları arasında ekonomide yaşanan tam gaz açılma kararları ve krizden “v” tipi çıkış sinyallerinin tartışıldığı temmuz ayında, vatandaş yine zamlarla boğuştu.
Devasa bütçe açığını yönetmek için alkol ve sigaraya yapılan zamların faturası yine dar gelirliye kesilirken, burada yapılan son zamlar tüketici enflasyonunun yüzde 11.76’yı bulmasına neden oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜKİ) tarafından dün açıklanan temmuz ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık bazda yüzde 11.76 artarken, aylık bazdaki artış yüzde 0.58 oldu.
Böylece 8 aydır çift haneli seyrini sürdüren yıllık enflasyon temmuz ayında çift hane ısrarını korudu. TL’de yaşanan aşırı erozyonun önümüzdeki aylarda enflasyon üzerinde etkili olması bekleniyor. Ekonomistler, Merkez Bankası’ın geçen hafta açıkladığı yüzde 8.97’luk yıl sonu enflasyon hedefinin şimdiden kağıt üstünde kaldığına işaret ediyor. Yıl sonunda tüketici fiyatlarındaki artışın çift hanelerde kalması bekleniyor.
Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise temmuzda aylık yüzde 1.02 artarken, yıllık artış yüzde 8.33 oldu. Salgın döneminin etkisiyle sağlık harcamalarında yaşanan büyük artış ise dikkat çekici oldu.
TÜİK verilerine göre, ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı temmuz ayında artışın yüksek olduğu grup, özellikle otomobil ve akaryakıt fiyatlarında aylık bazda kaydedilen artışın etkisiyle fiyatların bir önceki aya kıyasla yüzde 2.44 artan ulaştırma oldu.
Bunu yüzde 2.39 ile çeşitli mal ve hizmetler ve yüzde 2.38 ile ev eşyası takip etti. Yıllık değişimlere bakıldığında ise alkolü içecekler ve tütün fiyatlarında yüzde 21.78, sağlık alanında yüzde 14.17, gıda ve içecek fiyatlarında ise yüzde 12.73 oranında artış yaşandı.
Temmuz ayında indirim sezonunun da devreye girmesi ile birlikte, aylık en yüksek düşüş yüzde 3.48 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. Gıda ve alkolsüz içeceklerdeki düşüş ise temmuz ayında yüzde 1.28 oldu. Merkez Bankası tarafından yakından takip edilen özel kapsamlı TÜFE göstergelerinden “B” temmuzda yıllık olarak yüzde 10.49’u buldu.
Ağustosta negatif enflasyon rakamı açıklansa bile eylül-aralık arasındaki 4 aylık dönemin fiyatların yükseldiği aylar olduğuna dikkat çeken Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Emre Alkin, “Buradan hareketle temmuz ayı enflasyonu beklenenden düşük çıktığı halde, Merkez Bankası’nın (MB) yıl sonu hedefinin hâlâ risk altında olduğunu söylemem yanlış olmaz” dedi.
TÜİK’in verilerine göre, tüketici fiyatlarında temmuzda en yüksek fiyat artışı yüzde 61.86 ile yurtiçi turlarda gerçekleşti. Yurtiçi turlar zam şampiyonu olurken, fiyatı en fazla düşen ürün yüzde 37.78 ile taze fasulye oldu.